Οι πρωτοβουλίες των πολιτών και οι συλλογικοί φορείς

Η ανάδειξη της σημασίας της ανάπτυξης πρωτοβουλιών και κατ' επέκταση της αποδοχής και ανάληψης της ευθύνης από τον καθένα μας για το κάθε τι που συμβαίνει γύρω μας αποτελεί τον σημαντικότερο λόγο δημιουργίας αυτού του μπλογκ.

Είναι στοιχείο του πολιτισμού και της παιδείας μας να θεωρούμε ότι για κάθε μικρό ή μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε υπάρχει πάντα μια αόριστη έννοια η οποία προσωποποιεί την αιτία του.
Το Κράτος, η Κοινωνία, το Σύστημα, είναι μερικές από τις πρόχειρες και βολικές αόριστες έννοιες στις οποίες με ευκολία αναθέτουμε τον ρόλο του κακού και ανάξιου. Εμείς στον αντίποδα, ο καθένας μας, κάνει ό,τι μπορεί «κοιτώντας την δουλειά του» μέσα σε έναν άδικο κόσμο.

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον λειτουργούμε επικριτικά προς κάθε τι το οποίο αντιλαμβανόμαστε ως Αρχή χωρίς όμως να δεχόμαστε εμείς την όποια ευθύνη θα μπορούσε να μας αναλογεί. Ο σύλλογος Γονέων, ο διευθυντής του Σχολείου, το υπουργείο Παιδείας, ο Δήμος, όλοι αν χρειαστεί θα χαρακτηριστούν ανεπαρκείς και υπόλογοι. Ποτέ όμως ο καθένας από εμάς δεν θα κριθεί με αντίστοιχη αυστηρότητα. Έτσι θα διαμαρτυρηθούμε για τους βρόμικους δρόμους αλλά αν μας εξυπηρετήσει θα πετάξουμε το σκουπίδι μας στον δρόμο. Θα διαμαρτυρηθούμε για αυτόν που διπλοπαρκάρει αλλά αν μας εξυπηρετήσει θα διπλοπαρκάρουμε και εμείς. Το σχολείο μας έχει σχισμένες κουρτίνες και καμμένες λάμπες αλλά αυτά δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές μας. Aν ένας δημόσιος λειτουργός δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του είναι πιο πιθανό να αισθανθούμε αλληλέγγυοι καθώς συμπαρατασσόμαστε μαζί του βλάπτοντας το κακό Σύστημα παρά να τον επικρίνουμε. Το ίδιο και στην περίπτωση που ο οποιοσδήποτε πολίτης καταχραστεί δημόσια αγαθά. Θα σιωπήσουμε σαν να περιμένουμε την σειρά μας για να κάνουμε το ίδιο.

Αυτός ο χαρακτήρας που έχουμε αποδώσει στον πολιτισμό και στην παιδεία μας, μάς οδηγεί σε μια αποδόμηση του συλλογικού χώρου ο οποίος, όμως, αποτελεί το θεμέλιο για μια κοινωνία. Ζούμε ως ξένοι, απόμακροι ο ένας προς τον άλλο, καχύποπτοι, κάποιες φορές ακόμα και εχθρικοί. Το όραμα της ευτυχίας το αντιλαμβανόμαστε ως μια επιδίωξη η οποία αναγκαστικά εναντιώνεται την βούληση του απρόσωπου Συστήματος. Συχνά όμως αντιλαμβανόμαστε και τους συνανθρώπους που μας περιτριγυρίζουν ως εμπόδιο σε αυτή την επιδίωξη για ευτυχία.

Η σκέψη που διατυπώνεται εδώ είναι ότι η επιδίωξη για την ευτυχία μπορεί να έχει αντίκρυσμα μόνο μέσα από την ατομική και συλλογική επιδίωξη για διαμόρφωση και διαρκή αναβάθμιση του συλλογικού χώρου.
Η ευθύνη δε για αυτό αφορά τον κάθε έναν χωριστά έτσι ώστε εφ όσον κάποιος αισθανθεί την ανάγκη να παρέμβει σε κοινωνικό επίπεδο να το κάνει άμεσα, ο ίδιος, και με τον τρόπο που θα θεωρήσει αποτελεσματικότερο.

Η κάθε είδους Αρχή ή συλλογικότητα οφείλει να αφομοιώνει την ενέργεια των πολιτών και να την μεγεθύνει κάνοντάς την αποτελεσματική και χρήσιμη για την κοινωνία. Άλλωστε, προκειμένου να εξυπηρετήσουν αυτήν την ανάγκη θεσμοθετήθηκαν οι κάθε λογής συλλογικότητες. Αν όμως οι Αρχές και οι συλλογικότητες λειτουργούν γραφειοκρατικά και ανασταλτικά, στην ουσία καταστέλλοντας αυτή την δυναμική των πολιτών, τότε είναι ξεπερασμένες και πρέπει να παρακάμπτονται.
Η ιεραρχία και ο «δημοκρατικός συγκεντρωτισμός» είναι έννοιες ξένες και εχθρικές προς μια ελεύθερη κοινωνία όπου κάθε πολίτης διεκδικεί ισότιμα την θέση του απέναντι στους υπόλοιπους και στους νόμους.